Xét nghiệm bilirubin là gì? Mục đích và ý nghĩ của xét nghiệm?

Rất nhiều bệnh nhân khi đi khám bệnh bác sĩ có chỉ định xét nghiệm chỉ số bilirubin, vậy xét nghiệm bilirubin là gì? Để làm gì và ý nghĩa của xét nghiệm này là gì? Các bạn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua những thông tin dưới đây nhé!

1. Xét nghiệm bilirubin là gì?

Bilirubin là một loại sắc tố có màu vàng da cam, đây là chất thải do sự vỡ hồng cầu trong máu. Bilirubin thường nằm trong máu, phân và ở một vài trường hợp trong nước tiểu. Bilirubin thường đi qua gan và cuối cùng chúng sẽ ra khỏi cơ thể theo đường phân, một lượng nhỏ trong nước tiểu. Xét nghiệm dùng để kiểm tra nồng độ bilirubin trong máu.

Hầu hết các phòng thí nghiệm sẽ đo nồng độ bilirubin trực tiếp. Rồi sau đó lấy tổng lượng bilirubin trong cơ thể trừ cho lượng trực tiếp, từ đó sẽ ước tính được lượng bilirubin gián tiếp.

Lượng bilirubin trực tiếp hay gián tiếp lớn hơn lượng bình thường gợi ý nhiều loại bệnh về gan. Thường thì, lượng bilirubin cao sẽ cho thấy tỷ lệ huỷ hoại tế bào máu đỏ ngày càng tăng.

Xét nghiệm bilirubin là gì?

Chỉ số bilirubin mức bình thường trong cơ thể khi mang giá trị xét nghiệm sau:

– Bilirubin toàn phần:

• Trẻ sơ sinh: < 10 mg/dL hay < 171mol/L.
• 1 tháng: 0,3 – 1,2 mg/dL hay 5,1 – 20,5mol/L.
• Người lớn: 0,2 – 1,0 mg/dL hay 3,4 – 17,1mol/L.

– Bilirubin trực tiếp: 0,0 – 0,4 mg/dL hay 0 – 7mol/L.

– Bilirubin gián tiếp: 0,1 – 1,0 mg/dL hay 1 – 17mol/L.

– Tỷ lệ bilirubin trực tiếp/ bilirubin toàn phần: < 20 %.

Để xét nghiệm có các hình thức như sau:

• Bilirubin máu: là hình thức xét nghiệm nồng độ Bilirubin thông qua chỉ số máu
• Bilirubin chọc hút dịch ối: là xét nghiệm đối với bệnh nhân đang mang thai, Bilirubin có thể được đo thông qua dịch nước ối.
• Bilirubin niệu: Có thể được đo trong nước tiểu.Thông thường nước tiểu sẽ không chứa Bilirubin nhưng nếu kết quả chỉ ra là có, Bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện thêm các xét nghiệm khác để tìm ra nguyên nhân cụ thể. Lượng Bilirubin xuất hiện trong nước tiểu thường dự đoán tình trạng ứ đọng, chưa được đào thải khỏi cơ thể bằng gan.

Dù thực hiện bằng hình thức nào thì rủi ro liên quan đến xét nghiệm cũng là rất nhỏ.

2. Xét nghiệm bilirubin để làm gì?

Thông thường, người ta thường tiến hành xét nghiệm để chẩn đoán các bệnh lý về gan mật và tình trạng tan máu của người bệnh.

Tại sao phải xét nghiệm bilirubin?

Ở trẻ lớn và người lớn, xét nghiệm được thực hiện để:

• Chẩn đoán và theo dõi những bệnh lý liên quan đến gan mật như: sỏi mật, viêm túi mật,…
• Đánh giá bệnh hồng cầu hình liềm hoặc các bệnh lý khác gây ra thiếu máu tán huyết.
• Bệnh gây tắc nghẽn đường mật như sỏi mật hay ung thư tuyến tụy.
• Một số bệnh di truyền như hội chứng Gilbert, căn bệnh ảnh hưởng tới việc gan xử lý bilirubin thế nào. Mặc dù bệnh vàng da có thể xảy ra ở một số người mắc hội chứng Gilbert, tình trạng này thường không nguy hiểm.
• Huỷ hoại nhanh chóng hồng cầu trong máu, như bệnh hồng cầu hình liềm hoặc dị ứng với máu nhận từ việc truyền máu.

Đối với trẻ sơ sinh:

• Bilirubin được dùng để chẩn đoán bệnh vàng da trong 24 giờ đầu sau sinh;
• Thâm tím nặng khi sinh;
• Xét nghiệm nồng độ Bilirubin trong máu để có thể điều trị kịp thời trước khi bilirubin không liên hợp dư thừa gây tổn thương cho những tế bào não của trẻ, gây hậu quả chậm phát triển trí tuệ, suy giảm khả năng học tập và phát triển, mất thính lực, rối loạn vận động mắt, thậm chí là tử vong.

Còn ở thai nhi:

• Bilirubin có thể được đo trong nước ối nếu bác sĩ nghĩ thai nhi có tình trạng hủy hoại hồng cầu

>>>> Tham khảo thêm thông tin: Xét nghiệm sinh thiết bao lâu thì có kết quả?

3. Ý nghĩa xét nghiệm Bilirubin

Bilirubin là một xét nghiệm không thể thiếu khi thực hiện chẩn đoán bệnh gan và đánh giá sức khỏe.

BILIRUBIN toàn phần tăng chủ yếu là BILIRUBIN gián tiếp có thể là một kết quả của:

– Phản ứng truyền máu.

– Tán huyết, thiếu máu ác tính.

– Xơ gan.

– Hội chứng Gilbert, nguyên nhân có thể là do thiếu các enzyme gắn các phân tử Glucuronic với BILIRUBIN.

Xét nghiệm bilirubin chẩn đoán các bệnh lý về gan mật và tình trạng tan máu

Nếu BILIRUBIN trực tiếp tăng lên cao hơn so với chỉ số BILIRUBIN gián tiếp, thì các nguyên nhân thường liên quan đến vấn đề loại bỏ BILIRUBIN của các tế bào gan. Một số các điều kiện có thể gây ra điều này bao gồm:

– Phản ứng thuốc.

– Viêm gan vi rút.

– Tắc nghẽn đường mật: sỏi túi mật, khối u, viêm đường mật…

– Bệnh ngộ độc rượu.

Chỉ số xét nghiệm máu nhằm:

• Trong thăm dò các tắc mật (trong và ngoài gan).
• Đánh giá mức độ nặng của một bệnh lý gan.
• Để theo dõi bệnh nhân được điểu trị bằng thuốc kháng lao

Chỉ số xét nghiệm trong nước tiểu cho phép chẩn đoán phân biệt:

• Các vàng da do bệnh gan hay do ứ mật: có BILIRUBIN trong nước tiểu.
• Các vàng da do tan máu: không thấy có BILIRUBIN trong nước tiểu. 

Những thông tin trên đây các bạn đã biết được ý nghĩa xét nghiệm bilirubin là gì rồi chứ ạ.

Trên đây là những chia sẻ về xét nghiệm bilirubin, nếu cơ thể bạn có những bất thường hay nghi ngờ về nồng độ bilirubin thì bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc đến bệnh viện thăm khám ngay để có một cơ thể khỏe mạnh nhé

About The Author