Hình ảnh cây cỏ xước – vị thuốc dân gian trị sỏi thận, đau xương khớp
Cây cỏ xước là một loại cây thân thảo mọc hoang ở nhiều vùng quê trên khắp nước ta. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết loại cây dễ tìm và không đắt đỏ này lại có vô vàn công dụng cho sức khỏe con người. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp toàn bộ thông tin chi tiết về hình ảnh cây cỏ xước – vị thuốc dân gian trị sỏi thận, đau xương khớp ẩn nấp ngay trong vườn nhà này nhé!
Cây cỏ xước là cây gì?
Cỏ xước là một trong những loại thực vật thường thấy ở đồng ruộng, bờ bụi. Cây có thân mảnh, hơi vuông và thường chỉ cao khoảng 1m, có khi cao tới 2m. Lá cây mọc đối có cuống dài từ 5-12cm, rộng 2-4cm. Phiến lá hình trứng, đầu nhọn, mép nguyên. Cụm hoa cây cỏ xước mọc thành bông ở đầu cành hoặc kẽ lá.
Quả nang có lá bắc còn lại tạo thành hình gai nhọn, dễ mắc vào sớ vải khi chạm phải. Vỏ quả mỏng, dính vào hạt. Hạt cây hình trứng dài, dày 1mm. Mùa hoa quả thường vào tháng 7-12.
Đọc thêm: cây thức cá
Cây cỏ xước còn có tên gọi khác như: nhả khanh ngù (Tày), Cỏ nhả lìn ngu (Thái), hoài ngưu tất, ngưu tất nam, Hà ngù.
Tên khoa học: Achyranthes aspera L., Họ Rau dền – Amaranthaceae
Phân bố
Cây cỏ xước phân bố ở khắp các nơi trên thế giới. Tập trung nhiều ở Đông và Nam Á như: Ấn Độ, Nhật Bản, Campuchia, Trung Quốc, Lào, Myanmar, Malaysia và các nước châu Phi, châu Âu.
Ở Việt Nam, cỏ xước mọc hoang nhiều ở các vùng đất bỏ hoang, ven sông, sườn đồi, hai bên đường. Đặc biệt là các vùng có khí hậu thuận lợi như: Lào Cai, Điện Biên, Lai Châu Sơn La hay các tỉnh ở vùng Đồng Bằng Bắc Bộ.
Theo thời gian, ngày càng nhiều tác dụng của cây cỏ xước được khám phá. Do đó, rất nhiều địa phương đã quy hoạch để trồng thành khu vực nhất định và sản xuất thành dược liệu nhằm sử dụng trong các bài thuốc nam.
Phân loại cây cỏ xước
Theo cuốn “từ điển thảo mộc dược học”, cỏ xước thường chia làm 4 loại như sau:
- Cỏ xước nguyên chủng – tên khoa học là achyranthes aspera var. aspera.
- Cỏ xước Ấn Độ – tên khoa học là achyranthes aspera var. indica.
- Cỏ xước lông trắng – tên khoa học là achyranthes aspera var. argentea.
- Cây cỏ xước xám đỏ – tên khoa học là achyranthes aspera var. rubrofusca.
Hiện nay, ở các vùng thường trồng giống ngưu tất di thực của Trung Quốc có rễ to hơn cây cỏ xước mọc hoang hay còn gọi là ngưu tất Việt Nam.
Thành Phần
Trong thân cỏ xước có chứa:
- 81,9% nước
- 3,7% protid
- 9,2% glucid
- 2,9% xơ
- 2,3% tro
- 2,6% carotene
- 2,0% vitamin C
Trong rễ cỏ xước chứa:
- Acid oleanolic (sapogenin)
Trong hạt cỏ xước có chứa:
- Hentriacontane và saponin 2%
- Acid oleanolic
- Saponin oligosaccharide
- Acid oleanolic 1,1%.
Cây cỏ xước có vị đắng, hơi chua, tính mát, không độc, quy vào 2 kinh can và thận
Tác dụng của cây cỏ xước
Trong Đông y, cỏ xước được dùng để hoạt huyết, mạnh gân cốt, bổ can thận, tiêu ứ, thông tiểu, điều kinh, giải nhiệt. Cụ thể trong những bệnh lý dưới đây:
- Bầm máu
- Viêm gan
- Bệnh gout, đau nhức xương khớp
- Kinh nguyệt không đều
- Tăng cholesterol trong máu
- Nhiễm trùng thận
Trong y học hiện đại, cây cỏ xước có tác dụng:
- Chống viêm, giảm đau, tăng cường sức đề kháng
- Thúc đẩy khả năng tổng hợp protein trong cơ thể
- Kích thích tiểu tiện, giảm đường và cholesterol
- Hạ áp, làm hưng phấn cơ ở tử cung (thử nghiệm với ếch)
- Hoạt động dược lý ở động vật cho thấy chống oxy hóa, hạ đường huyết, giảm lo âu, chống động kinh
Cách thu hái và chế biến cây cỏ xước
Xem thêm: cây hồng tiên
Cỏ xước thường phân bố ở phía đông và nam châu Á như: Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên. Một số loài mọc ở châu Phi, châu Âu và Tây Nam Á. Thông thường, cây cỏ xước thường mọc ở độ cao 2.300m so với mực nước biển.
Ở Việt Nam, cỏ xước dễ dàng tìm thấy ở những nơi bỏ hoang, có ánh sáng đầy đủ và giàu chất dinh dưỡng trong đất.
Người ta thường thu hái và chế biến cỏ xước bằng cách nhổ cả rễ cây sau đó rửa sạch, thái khúc cả thân, rễ, lá rồi phơi khô, buộc kín tránh mối mọt.
Trên đây là toàn bộ thông tin chi tiết về hình ảnh cây cỏ xước – vị thuốc dân gian trị sỏi thận, đau xương khớp. Hy vọng qua bài viết, bạn sẽ hiểu rõ hơn về cây thuốc này. Cảm ơn các bạn đã quan tâm và đón đọc bài viết!