Chỉ số AQI là gì và nó ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?
Chỉ số chất lượng không khí là một trong những vấn đề đang được nhiều người quan tâm, đặc biệt là ô nhiễm không khí bởi nó ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của con người. Để biết Chỉ số AQI là gì? Nó ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào? Mời bạn đọc theo dõi ngay bài viết dưới đây nhé.
Chỉ số AQI là gì?
Chỉ số chất lượng không khí còn gọi là chỉ số, thể hiện mức độ ô nhiễm không khí của một khu vực trong một khoảng thời gian nhất định.
Theo EPA (The U.S. Environmental Protection Agency – Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường Hoa Kỳ) tính toán chỉ số AQI với 5 thông số ô nhiễm không khí:
- Ozon mặt đất.
- Ô nhiễm phân tử: Thường đánh giá qua chỉ số bụi mịn PM 2.5 và PM 10. Các hạt bụi mịn PM 2.5 thường được sinh ra từ hoạt động công nghiệp, hoặc bụi từ các công trình xây dựng, bụi đường phố, khói máy công nghiệp, hút thuốc, và đặc biệt là từ khí thải của các phương tiện giao thông,…
- Carbon monoxide (CO).
- Sulfur dioxide (SO2).
- Nitrogen dioxide (NO2).
Xem thêm: Chỉ số neu là gì?
Đối với mỗi chất gây ô nhiễm, EPA đã thiết lập các tiêu chuẩn chất lượng không khí quốc gia để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Chỉ số AQI cao tương ứng với mức độ ô nhiễm không khí cao và ngược lại. Một số quốc gia như Canada, Malaysia, Singapore sẽ xây dựng thang đo AQI riêng tương ứng với tiêu chuẩn về chất lượng không khí của mỗi quốc gia đó.
Ảnh hưởng của chất lượng không khí tới sức khỏe
Ảnh hưởng đến hệ hô hấp
Ảnh hưởng của ô nhiễm không khí tác động rõ rệt nhất lên phổi. Các triệu chứng có thể được nhìn thấy ngay sau khi tiếp xúc với mức độ ô nhiễm cao, bao gồm kích ứng đường hô hấp, khó thở và tăng nguy cơ lên cơn hen suyễn.
Tiếp xúc với ozon và các hạt bụi, chất ô nhiễm làm giảm chức năng phổi, đồng thời làm tăng nặng các bệnh phổi mãn tính. Khi tiếp xúc với chất gây ô nhiễm không khí trong một thời gian dài có thể làm viêm mũi dị ứng, viêm xoang, gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi.
Đối với tim
Các nghiên cứu cho thấy ô nhiễm không khí có tác động tiêu cực đến sức khỏe tim mạch, làm tăng nguy cơ đau tim và tỷ lệ đột qụy.
Các loại bụi có kích thước nhỏ, các chất hóa học hay chất kháng viêm trong bụi có thể phát tán từ phổi vào hệ tuần hoàn, ảnh hưởng đến tim mạch. Nguyên nhân là không khí ô nhiễm ảnh hưởng đến khả năng giãn nở và co thắt của các mạch máu. Dưới tác động của không khí ô nhiễm, của khói thuốc lá, các mạch máu bị giảm kích cỡ, cản trở lưu thông huyết mạch, tăng nguy cơ tạo cục máu đông ở động mạch – nguyên nhân chính của chứng nhồi máu cơ tim.
Tổn thương thận
Xem thêm: Chỉ số alt là gì?
Ô nhiễm không khí có mối liên quan chặt chẽ với bệnh thận và suy thận. Nguyên nhân là do ô nhiễm không khí tạo gánh nặng khiến thận không thể lọc hết các phân tử ô nhiễm trong máu.
Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
Phụ nữ sống trong khu vực ô nhiễm không khí có nguy cơ sinh con tự kỉ cao gấp 2 lần so với bình thường. Mức độ ảnh hưởng của ô nhiễm không khí đến thai nhi sẽ càng tăng cao vào giai đoạn cuối của thai kỳ.
Ngoài ra, ô nhiễm không khí cũng được cho là liên quan đến sự giảm chất lượng tinh trùng, gây ảnh hưởng đến khả năng có con của nam giới.
Một số bệnh khác
- Yếu xương cốt: Ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ loãng xương và các ca gãy xương liên quan. Tác động này tương tự như tác động của khói thuốc lá đến hệ xương của cơ thể.
- Lão hóa da: Các chất ô nhiễm có thể phá hủy các tế bào da và ảnh hưởng đến khả năng tự tái tạo của da, gây thay đổi sắc tố của da, đẩy nhanh quá trình lão hóa khiến làn da trở nên xấu đi.
- Đau đầu: Trong thời gian mức độ ô nhiễm cao, các bệnh viện cũng thường tiếp nhận nhiều ca đau nửa đầu hơn.
Trên đây là một số thông tin chia sẻ về chỉ số AQI là gì cùng những ảnh hưởng của nó đến sức khỏe của con người. Hy vọng bài viết đã cung cấp đến bạn kiến thức hữu ích nhất. Qua đó biết cách phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe của mình được tốt hơn.